بررسي دلايل بازدهي منفي بازار سرمايه در سالی که گذشت

0

به گزارش پایگاه خبری اقتصادی معاصر به نقل از جهان صنعت، سال ۱۴۰۱ می‌توانست برای بورس به‌گونه‌ دیگری رقم بخورد هرچند که شاخص توانست در روزهای پایانی اسفند تا حدودی خود را از محدوده‌های خطر جدا کند اما پیش‌بینی‌های سال گذشته نشان می‌داد که با توجه به انتظارات تورمی و محرک‌هایی مانند بالا رفتن نرخ ارز وضعیت برای بورس در سال ۱۴۰۱ بسیار متفاوت خواهد بود و سرمایه‌گذاران دوباره به این بازار اعتماد خواهند کرد؛ اعتمادی که در سال ۹۹ به واسطه ریزش‌های مشکوک بازار رخ داد و قهر سرمایه‌گذاران تا همین امروز نیز کم و بیش ادامه پیدا کرد.

با این همه، اما این بدبینی می‌توانست در چند مقطع رنگ ببازد که با برخی سیاست‌های غلط یا سیاست‌های غیرغلط اما مخرب برای بورس، بازار را دچار سردرگمی کرد. فروش خودرو در بورس کالا را می‌توان یک مقطع مهم برای بازار در نظر گرفت که امید سرمایه‌گذاران به این بازار را دوچندان کرد. به بیان دیگر، بسیاری از سرمایه‌گذاران معتقد بودند این راهکار می‌تواند خودرو را از رنج قیمت‌گذاری دستوری، مافیای دلالی و زیان‌های هنگفت انباشتی نجات دهد. اما باز هم شورای رقابت شاید به کمک ذی‌نفعانی چون وزارت صمت و حتی ناخواسته با کمک مافیای دلالی جلوی این عرضه خودرو در بورس ایستادند، تا بازار سرمایه را که به واسطه این اتفاق داشت روزهای خوبی را سپری می‌کرد از نفس بیندازد.

محرک بعدی البته قیمت دلار بود که توانست به لحاظ روانی اثرگذار در بازار باشد، اما دیری نپایید که این موضوع نیز به واسطه اعلام نرخ ارز ۲۸۵۰۰ تومانی محمدرضا فرزین رییس تازه بانک مرکزی به سیگنال ضدبازار تبدیل شد. هرچند در ادامه بانک مرکزی و دولت از این سیاست عدول کردند و اوضاع تا حدودی بهتر شد، اما این تشتت در تصمیم‌گیری‌ها سبب‌شده تا همچنان بازار سرمایه و بورس برای صعود و سقوط سرگردان باشد.

اما بازار در سال ۱۴۰۱ با ریسک‌های دیگری نیز همراه بود. چشم‌انداز بازار سرمایه در سال ۱۴۰۱ به دلیل تنوع و فرکانس بالای وقایع بسیار تاثیر‌گذار مانند بحران در اقتصاد کل جهان از جمله کاهش رشد اقتصادی جهان، تورم افسارگسیخته در سراسر دنیا، چالش‌های ریکاوری کووید ۱۹، بحران اوکراین و از طرفی موضوعات مربوط به اقتصاد ایران مانند بلاتکلیفی و فرسایشی شدن مذاکرات احیای برجام و افزایش ابهامات در این رابطه و سایر موارد باعث شد تا بسیاری از تحلیلگران دست به عصا راه رفته و نسبت به آنچه رخ می‌دهد نه خوش‌بین باشند و نه بدبین. اما در روزهای پایانی سال توافق ایران و عربستان برای ازسرگیری روابط یک پیام دیپلماتیک به اقتصاد ایران و بازار بورس صادر کرد که می‌توان به توافق‌های بیشتر و در نتیجه ثبات و رونق در بازار امیدوار بود.

چشم‌انداز بازار سهام در سال ۱۴۰۲

برای پیش‌بینی ماهیت رشد بازار در سال آتی ابتدا باید محرک‌هایی که قرار است موجب حرکت‌ بازار شوند را شناخت؛ از سویی باید دانست چه ریسک‌هایی بازار را تهدید می‌کنند. سپس می‌توان نتیجه گرفت پربازده‌ترین صنایع برای سرمایه‌گذاری در سال آتی کدامند. همچنین در صورت وقوع سناریوی رشد بازار، این رشد از جنس جهش‌های شاخص کل خواهد بود یا روند‌دار و با فرصت خرید پیش خواهد رفت؟

درست از تابستان سال ۹۹ که بازار سهام درگیر یک فروپاشی شد و برخی سهام بیش از ۸۰ درصد ریزش را تجربه کردند، بازارهای موازی نظیر خودرو، ملک، دلار و طلا نه‌تنها متوقف نشدند بلکه در این مدت فاصله‌های نجومی از نرخ‌های آن زمان پیدا کرده‌اند.

در این میان بورس تنها بازاری بوده که نه‌تنها از رقبا که از تورم هم عقب مانده است! به همین واسطه برخی عقیده دارند نوبت آسیاب این بار به بورس رسیده و همه منتظر رشد بازار و عبور آن از سقف تاریخی در سال آتی هستند.

در گفت‌وگویی که می‌خوانید برزو حق‌شناس تحلیلگر بازار سرمایه به بررسی مهم‌ترین ریسک‌ها و محرک‌های بازار سرمایه در سال آینده پرداخته و صنایع پربازده بازار سهام در ماه‌های آتی را معرفی کرده است.

برزو حق‌شناس تحلیلگر بازار سرمایه به تجارت‌نیوز می‌گوید: مهم‌ترین ریسک بازار در سال ۱۴۰۲ در درجه اول ریسک‌های سیستماتیک و ریسک‌های سیاسی هستند. در درجه دوم ریسک دخالت و دست‌درازی دولت به شکل قیمت‌گذاری دستوری و ایجاد تغییر در سود شرکت‌ها، بازار سرمایه را تهدید می‌کند.

وی می‌افزاید: محرک‌های بازار سرمایه در سال آینده در درجه اول تورم و عقب‌ماندگی بورس نسبت به بازارهای موازی است و در درجه دوم رشد قیمت دلار است که هر دو می‌توانند به عنوان عوامل محرک موتور روند‌های صعودی سال ۱۴۰۲ به شمار آیند.

حق‌شناس تاکید می‌کند: در بحث رشد سودآوری، برخی اقدامات دولت آقای رییسی که مشهورترین آنها قیمت‌گذاری دستوری و دست در جیب صنایع کردن است، این مساله مهم را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ به طور مثال با تعیین نرخ خوراک گاز، چشم‌انداز جالبی پیش پای شرکت‌های کشور قرار ندارد.

وی می‌افزاید: یا در مثالی دیگر می‌توان به گروه شوینده‌ها اشاره کرد؛ دبیر تولیدکنندگان صنعت شوینده عنوان کرده است: در شرکت‌ها تولید پودر متوقف شده است چرا که صرفه اقتصادی ندارد. در گروه لاستیک‌سازها هم به تازگی شرکت‌ها در حال خارج شدن از زیان هستند و پیش‌تر با شرایط مشابهی روبه‌رو بودند. با مشاهده چنین مسائلی در صنایع بورسی نمی‌توان امید زیادی به رشد سودآوری شرکت‌ها داشت.

وی یادآور می‌شود: تورم و دلار دوشادوش یکدیگر پیشران موتور حرکت بورس هستند؛ به همین واسطه صنایع دلارمحور به معنای صنایعی که صادرات دارند و قسمتی از سود خود را به دلار دریافت می‌کنند، جزو لیدر‌های بازار خواهند بود. به خصوص در حال حاضر که آقای فرزین و بانک مرکزی سیاست ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی را متوقف کرده‌اند، صنایع دلاری چشم‌انداز نسبتا خوبی پیدا کرده‌اند.

حق‌شناس تصریح می‌کند: با توجه به اینکه بازار تجربه سال ۹۹ را دارد و همچنین ذکر این نکته که رشد‌هایی مانند سال ۹۹ شاید هر ۵،۶ سال یک بار تکرار شود، به نظر می‌رسد بازار منطقی و با دادن فرصت خرید به کسانی که هنوز وارد بازار نشده‌اند، رشد یابد. اگر بخواهیم شبیه‌سازی کنیم رشدی شبیه به سال‌های ۹۷ و ۹۸ در انتظار بازار است.

همچنین یک کارشناس بازار سرمایه بر این باور است که این بازار در سال ۱۴۰۲ بیشترین بازدهی را در میان سایر بازارهای مالی خواهد داشت.
فردین آقابزرگی در گفت‌وگو با ایسنا، درمورد وضعیت بازار سرمایه در سال جاری عنوان کرد: ناملایمتی‌ها و تصمیمات غیرکارشنلاسی که در سال ۱۴۰۱ گرفته شد، اختلاف فاحش بازدهی بین بورس و سایر بازارها را ایجاد کرد. با این وجود تمهیدات و انگیزه لازم برای رشد این بازار در سال آینده وجود دارد.
وی ادامه داد: یکی از عواملی که باعث صعود بازار سرمایه در سال آینده خواهد شد نرخ ارز است که باعث سود شرکت‌های صادرات‌محور و کامودیتی‌محور خواهد شد که این موضوع روی بازار تاثیرگذار خواهد بود. از طرف دیگر محدودیت‌های ناشی از قیمت‌گذاری دستوری در سال آینده کمرنگ خواهد شد.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به نرخ تورم اظهار کرد: همچنین آثار ناشی از تورم همه بازارها را تحت تاثیر قرار داده است. همه این عوامل باعث می‌شود بازدهی کم بازار سرمایه در سال جاری، سال آینده جبران شود. در این میان سایر بازارها از جمله مسکن، خودرو، طلا و ارز اشباع شدند و حباب آنها درحال اصلاح است و این موضوع مقدمات بازدهی بیشتر بورس نسبت به سایر بازارها را در سال ۱۴۰۲ فراهم می‌کند. بنابراین می‌توان گفت بورس بالاترین بازدهی و کمترین ریسک برای سرمایه‌گذاری را داشته باشد.

نظر خود را با سایرین در میان بگذارید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.