به گزارش پایگاه خبری اقتصادی معاصر به نقل از جهان صنعت، عرضه اولیه همواره یکی از جذابه‌های بازار سرمایه برای سهامداران جدید و قدیمی بوده است. اما امسال اغلب عرضه اولیه‌ها به صندوق‌های سرمایه‌گذاری رسید تا این جاذبه نیز از بین برود.
حالا اما خبرها حاکی از آن است که عرضه اولیه صنایع فروآلیاژ ایران نیز نخست به صندوق‌های سرمایه‌گذاری برسد.
استدلال برای واگذاری عرضه اولیه‌ها به صندوق‌ها بر این بود که این مساله باعث می‌شود شمار سهام کمتری در عرضههای اولیه به سهامداران برسد همان‌طور که در برخی عرضه‌ها مثلا ۵ تا ۶ سهم به متقاضیان رسیده بود. این نوع تخصیص سهام هم باعث فشار شدید به سیستم معاملات و شبکه کارگزاری می‌شود و هم ارزش خاصی (چند هزار تومان سهام) برای افراد حقیقی ندارد و ازدحام دستورات خرید هم مانع از کشف قیمت مطلوب می‌شود. در حالی که به نظر می‌رسد عدم استقبال سهامداران از عرضه اولیه باعث شده بود که این عرضه‌ها به صندوق‌ها برسد. ولی در حال حاضر که استقبال از بازار سرمایه دوباره رشد کرده است به نظر می‌رسد استدلال‌های قبلی چندان رنگ واقعیت نداشته باشند.
برخی عنوان می‌کنند در این شرایط بازار اختصاص عرضه اولیه به صندوق‌ها می‌تواند منطقی باشد، چراکه شرایط بازار مطلوب نیست و سهامداران استقبال چندانی از عرضه نخواهند کرد.
اما در مقابل، برخی بر این باورند که این دست از عرضه‌ها در صورتی که بدون واسطه صندوق‌های سرمایه‌گذاری انجام شود، می‌تواند موج بازگشت سهامداران خرد به معاملات بازار سرمایه را رقم بزند.
رانت صندوق‌ها از عرضههای اولیه؟
در همین حال انتقاداتی نیز نسبت به روش فعلی عرضه‌ها مطرح است؛ از جمله اینکه گفته می‌شود سهم با قیمت پایین ابتدا به صندوق‌ها واگذار می‌شود و صندوق‌ها پس از رشد قیمت و افزایش ارزش ریالی سهام، آن را به سرمایه‌گذاران خرد واگذار می‌کنند؛ به این ترتیب عرضههای اینچنینی تبدیل به مدلی از رانت برای صندوق‌ها می‌شود.
نیما غلامرضایی فعال و کارشناس بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» می‌گوید: منطقی این است که عرضههای اولیه به عموم عرضه و مازاد آن توسط صندوق‌ها خریداری شود، اما متاسفانه این اتفاق برعکس رخ می‌دهد.
وی می‌افزاید: تصور می‌شود که برخی نمادهای ارزنده ابتدا به صندوق‌ها واگذار می‌شود، چراکه متاسفانه برخی نمادهایی که به عموم عرضه شده مورد بی‌مهری قرار گرفته یا با قیمت بالا عرضه شده است.
این فعال بازار سرمایه تاکید می‌کند: به نظر می‌رسد این روند باعث ایجاد رانت برای صندوق‌ها شده است و این شبهه به وجود آمده که شرکت‌های خوب و سودآور ابتدا به صندوق‌ها عرضه می‌شود و بعد مردم از آن منتفع می‌شوند.
غلامرضایی یادآور می‌شود: واگذاری عرضههای اولیه به صندوق‌ها شاید تا چند ماه پیش هم توجیه داشت اما حالا که شاهد ورود پول حقیقی‌ها به بازار هستیم این طرح چندان توجیهی ندارد.
برزو حق‌شناس، کارشناس بازار سرمایه نیز در این باره به تجارت‌نیوز گفت: در حال حاضر ارزش معاملات بازار سرمایه به بیش از ۵ هزار میلیادر تومان رسیده است و با توجه به شرایط، آرام‌آرام باید عرضههای اولیه در بازار سرمایه شکل بگیرد و شرکت‌های جدید وارد بازار شود.
وی ادامه داد: طی دو سال گذشته عرضه اولیه برای بازار مطلوب نبود و به نوعی عرضه اولیه، خارج کردن پول از بازار سرمایه بود، اما اکنون که شرایط بازار سرمایه بهتر شده، این عرضههای اولیه می‌تواند به رونق بازار کمک کند.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به نحوه عرضه گفت: این نوع عرضه که به صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌رسد برای بازار خوب نیست و شبیه به یک نوع رانت است. البته این روش به استانداردهای بین‌المللی نزدیک است ولی با توجه به شرایط کشور کاربرد چندانی ندارد.
حق‌شناس تاکید کرد: در شرایط فعلی کشور بهتر است عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ انجام شود تا شائبه‌ای برای قیمت‌گذاری و عرضه در بازار شکل نگیرد.
پوشش ریسک یا امتیاز خاص؟
برخی از کارشناسان می‌گویند عدم استقبال سهامداران از عرضه اولیه باعث شده که این عرضه‌ها به صندوق‌ها برسد. در مقابل برخی از کارشناسان می‌گویند فروش عرضه اولیه به صندوق‌ها ریسک بازار را کاهش می‌دهد و به نوع دیگر اختصاص عرضه اولیه به صندوق‌ها ضربه‌گیر بازار سرمایه است.
البته سهامداران زیادی نسبت به اختصاص عرضه اولیه به صندوق‌ها اعتراض داشتند و دارند. برخی از سهامداران عقیده دارند که عرضههای اولیه سودآور به صندوق‌ها می‌رسد و برخی دیگر می‌گویند با اختصاص عرضه اولیه به صندوق‌ها پول به بورس تزریق می‌شود و در نهایت مسیر بازار تغییر می‌کند.
نظرات و آرای مختلفی درباره نوع عرضه وجود دارد، اما در مجموع می‌توان گفت که کمبود عرضه اولیه به خودی خود برای سهامداران می‌تواند جو بی‌اعتمادی در بازار سرمایه ایجاد کند و ایجاد تساوی در بازار میان سهامداران خرد و صندوق‌ها می‌تواند به سود سرمایه‌گذاری و بازار سرمایه باشد.
جزئیات عرضه اولیه «فروژ»
عرضه اولیه سهام شرکت صنایع فروآلیاژ ایران با ۱۱۰ میلیون سهم معادل ۱۰ درصد از کل سهام شرکت به روش ترکیبی و تحت نماد معاملاتی «فروژ» روز سه‌شنبه انجام می‌شود.
دوره سفارش‌گیری و عرضه در مرحله اول و دوم در روز سه‌شنبه ۲۷ دی‌ماه انجام خواهد شد. حداکثر تعداد سهام قابل خریداری توسط هر کد معاملاتی در مرحله نخست ۲میلیون و ۷۵۰ هزار سهم بوده و حداکثر تعداد سهام قابل خریداری توسط هر شخص حقیقی و حقوقی در مرحله دوم، ۱۱۰ سهم است.
قرار است در مرحله اول عرضه اولیه به صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام و مختلط به روش حراج و بدون دامنه قیمتی عرضه شود.
قیمت ارزش‌گذاری شده برای هر سهم ۳ هزار و ۹۶۸ تومان است. قیمت عرضه در مرحله دوم مطابق قیمت کشف شده در مرحله نخست خواهد بود؛ همچنین مظنه‌ها دارک هستند.
در مرحله دوم عرضه به عموم سرمایه‌گذاران به روش قیمت ثابت است. جزئیات مشارکت صندوق‌ها در فرآیند کشف قیمت اعم از حجم و قیمت، توسط فرابورس اعلام می‌شود.
درج نماد فروژ
شرکت صنایع فروآلیاژ ایران پس از احراز کلیه شرایط پذیرش از هشتم آبان با نماد «فروژ» در گروه فلزات اساسی به عنوان صد و شصتمین شرکت در بازار دوم فرابورس درج شد و در صف عرضه اولیه ۱۵ درصدی سهام قرار گرفت. بنابراین به اطلاع می‌رساند شرکت صنایع فروآلیاژ ایران (سهامی عام) پس از احراز کلیه شرایط پذیرش از تاریخ ۰۸/۰۸/۱۴۰۰ به عنوان دویست و شصت و ششمین نماد معاملاتی یکصد و شصتمین شرکت در بازار دوم، در فهرست نرخ‌های فرابورس ایران درج شد.
شرکت صنایع فروآلیاژ ایران با هدف تولید فروسیلیسیوم به عنوان تامین‌کننده یکی از مواد اصلی اولیه صنایع فولاد و چدن در سال ۱۳۶۵ در زمینی به مساحت ۵۳ هکتار تاسیس و در بهمن سال ۷۲ به بهره‌برداری رسمی رسید. در حال حاضر کارخانه با تولید سالانه ۶۰ هزار تن فروسیلیسیوم و ۲۰ هزار تن پودر میکروسیلیکا با ۳ کوره بزرگ‌ترین تولیدکننده و صادرکننده فروسیلیسیوم در ایران و خاورمیانه است.
این شرکت در استان لرستان، شهرستان ازنا واقع‌شده که تولید فروسیلیسیوم در این شهرستان به دلیل نزدیکی به منابع مورد نیاز تولید، اقتصادی است. شرکت اکنون با بیش از ۹۱ درصد توان اسمی (تولید عملی ۵۴ هزار تن فروسیلیسیم) در سال فعالیت می‌کند و به‌طور تقریبی ۶۰ درصد از تولید آن مجموعه در بازار‌های داخلی عرضه و مابقی به بیش از ۲۵ کشور از جمله ترکیه، آلمان، ایتالیا، چک، فرانسه، یونان، صربستان، هند، پاکستان و… صادر می‌شود.
