به گزارش پایگاه خبری اقتصادی معاصر، دفاتر خدمات مسافرتی کشور که در دوران رکود کرونا و پس از آن به سبب ناآرامی‌های اجتماعی آسیب‌های فراوانی دیده‌اند حالا با نزدیک شدن به نوروز امیدوار بودند که با اعزام انبوه مسافران به کشورهای همسایه از جمله ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس بخشی از زیان خود را جبران کنند.
گرانی نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی اما باعث شده این رویا به واقعیت تبدیل نشود. براساس اطلاعات موجود میزان تقاضا برای سفر به کشورهای همسایه خصوصا ترکیه، امسال حتی در مقایسه با سال قبل که مساله شیوع کرونا وجود داشت کمتر شده است.
نگاهی به هزینه تورهای نوروزی برای سفر به کشورهای همسایه گویای این مساله است که هزینه سفر ۶روزه به کشورهای همسایه با در نظر گرفتن هزینه خوراک و حمل‌و‌نقل برای یک خانواده چهارنفره حداقل ۱۲۰میلیون تومان آب می‌خورد. هزینه‌ای که با واقعیت امروز جیب‌های ایرانیان به هیچ‌وجه سازگار نیست.
سفر خارجی دور از دسترس برای ایرانیان
برای بررسی هزینه‌های سفر به کشورهای همسایه نظیر ترکیه، ارمنستان و امارات متحده عربی که عمده سفر ایرانیان در نوروز را تشکیل می‌دهند با برگزار‌کنندگان تورهای خروجی ارتباط برقرار کردیم.
براساس اطلاعات به دست‌آمده توسط «جهان‌صنعت» هزینه سفر ۶ روزه برای نوروز به آنتالیا از ۲۶ میلیون تومان به بالا به ازای هر نفر است. اگر هزینه ناهار و شام و حمل‌و‌نقل را هم به هزینه تور اضافه کنید متوجه می‌شوید که برای سفر به آنتالیا در نوروز باید به ازای هر نفر حداقل ۳۵ میلیون تومان کنار بگذارید.
با این حساب هزینه مسافرت نوروزی یک خانواده ۴نفره ایرانی به آنتالیا برای نوروز حداقل ۱۴۰ میلیون تومان تمام می‌شود.
برای سفر نوروزی به استانبول برای ۵ شب اقامت در هتل ۴ستاره در اتاق دوتخته به ازای هر نفر ۲۱ میلیون تومان هزینه در نظر گرفته شده است. به این هزینه‌ها باید هزینه ناهار و شام و تفریحات و مخارج دیگر را هم اضافه کرد که حتی با نگاه خوش‌بینانه قیمت را به بالای ۳۰ میلیون تومان به ازای هر نفر می‌رساند.
تور ۵روزه به دوبی برای نوروز ۱۴۰۲ نیز در صورت در نظر گرفتن کف هزینه‌ها برای ۵ شب اقامت نفری ۲۲ میلیون تومان هزینه دارد و با در نظر گرفتن هزینه ناهار و شام و حمل‌و‌نقل درون‌شهری مجموع هزینه برای هر نفر به بالای ۳۵ میلیون تومان می‌رسد.
هزینه تور هوایی به ارمنستان برای ۴ شب اقامت در ایروان هم حداقل ۱۴ میلیون تومان است که به این مبلغ باید هزینه ناهار و شام و حمل‌و‌نقل و سایر تفریحات را افزود که در خوش‌بینانه‌ترین حالت هزینه اقامت به ازای هر نفر را به ۲۲ میلیون تومان می‌رساند.
به این ترتیب می‌توان گفت ارزان‌ترین تور نوروزی به کشورهای همسایه گزینه ارمنستان است که در خوش‌بینانه‌ترین حالت مجموع هزینه‌های یک خانواده چهارنفره را به ۹۰ میلیون تومان (۲۲میلیون تومان مجموع هزینه هر نفر) می‌رساند.
اگر متوسط حقوق دریافتی هر سرپرست خانواده را ۱۰میلیون تومان فرض کنیم، یک خانواده ایرانی برای امکان سفر به همین کشورهای اطراف باید ۹ماه حقوق خود را به طور کامل پس‌انداز کند تا برای تعطیلات آخر سال به سفری ۶روزه برود.
با توجه به ناممکن بودن پس‌انداز این مبلغ توسط خانواده‌های کارمند و کارگر باید گفت سفر به کشورهای همسایه نیز برای اکثریت ایرانیان تبدیل به رویایی دست‌نیافتنی شده است که امکان رسیدن به آن وجود ندارد.
علل کاهش سفرهای خارجی
برای بررسی بیشتر علل کاهش سفرهای ایرانیان در نوروز ۱۴۰۲ به کشورهای همسایه به سراغ میلاد نایینیان -تورلیدر و فعال حوزه گردشگری- رفتیم.
نایینیان ضمن تایید کاهش میزان تقاضای ایرانیان برای سفر به کشورهای همسایه خاطرنشان ساخت: «تنها دلیل شکل‌گیری وضعیت فعلی کاهش ارزش پول ملی است. توجه داشته باشید که در روابط ایران با ترکیه و ارمنستان که پرمخاطب‌ترین کشورهایی هستند که به آنها مسافر می‌فرستیم هیچ تغییری به وجود نیامده و تنها دلیل کاهش میزان اعزام مسافر به کشورهای همسایه سقوط ارزش ریال است که اتفاق افتاده است و فکر می‌کنم که پول ما را به یکی از بی‌ارزش‌ترین‌ها در دنیا تبدیل کرده باشد.»
وی در پاسخ به این پرسش که فکر می‌کند وقوع زلزله در ترکیه چه تاثیری بر کاهش اعزام مسافر از ایران به مقصد این کشور داشته است ابراز داشت: «زلزله نیز قطعا بر میزان اعزام گردشگر به ترکیه تاثیر داشته است اما این موضوع در رده عوامل ثانویه دسته‌بندی می‌شود و دلیل دوم کاهش سفر به ترکیه است.»
نایینیان ادامه داد: «توجه داشته باشید که مقصد اول ایرانیان برای سفر به ترکیه شهر استانبول است و شهرهایی مثل آنتالیا و وان در رده‌های بعدی قرار می‌گیرند که زلزله در آنها رخ نداده است. به نظرم علت اصلی کاهش سفر ایرانیان به ترکیه همین کاهش ارزش پول ملی است. به هر صورت میزان سفر به وان آنچنان سقوط نکرده که شاید مساله نزدیک‌تر بودن، امکان سفر زمینی و ارزان بودن در این خصوص تاثیرگذار بوده است.»
بازار راکد تورهای داخلی
در شرایطی که با توجه به ناتوانی اقتصادی مردم برای سفرهای خارجی انتظار می‌رفت بسیاری از کسانی که قصد سفر به خارج را داشته‌اند باتوجه به مشکلات اقتصادی به سمت سفرهای داخلی سوق پیدا کنند اما این امر هم محقق نشده است.
نگاهی به قیمت تورهای داخلی نشان می‌دهد؛ هزینه یک تور چهارروزه با اقامت در اتاق چهارتخته در هتلی ۵ ستاره در جزیره کیش، در حال حاضر در ارزان‌ترین حالت برای یک نفر حدود شش میلیون تومان است.
هزینه اقامت در اتاق دوتخته همین هتل در روزهای پیک تعطیلات نوروز ۱۴۰۲، به ۲۳ میلیون تومان می‌رسد. تور چهارروزه چابهار نیز برای یک نفر بیش از ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تمام می‌شود و قیمت تور هوایی مشهد در نوروز از سه چهار میلیون تومان به بالا نرخ‌گذاری شده است.
خالی ماندن بسیاری از تورها و رزرو نشدن آنها گویای این مساله است که سفرهای نوروزی داخلی سال ۱۴۰۲ نیز انتظارات آژانس‌های مسافرتی را برآورده نخواهد کرد. در واقع وضعیت نامناسب اقتصادی و معیشتی مردم در این روزها گریبان حوزه گردشگری را گرفته و نمی‌توان با این شرایط به آینده این صنعت امیدوار بود.
